American Indian in ceremonial costume
An American Indian in traditional dress… for a special occasion. Once, before Europeans began moving to North America in the 16th century, the continent was inhabited by a small number of native tribes. Some of these were sedentary, living in established villages; but most of these «Indians» were nomadic people, living in teepees or other movable homes. The first European settlers called them «Indians», because they had dark skin like people from India.
Although these «Indians» had nothing to do with India, the name remained, and is still used today. The word «Indian» is still used in many official contexts, even by Indians themselves; but several other terms are also used, including «Native Americans».
Five hundred years ago, when the first Europeans reached North America, there were about ten million Native Americans living north of today’s Mexican border.
In three hundred years, their population fell to less than half a million. Many were killed in battles, but the biggest cause of their decline was disease. European settlers brought diseases with them from Europe, which were fatal to American Indians. Whole tribes disappeared, after catching diseases from European settlers.
Since the twentieth century, the Native American population has been growing again, and today there are over two and a half million Native Americans in the U.S.A. (The exact number depends on how the term «native Americans» is defined.) Indians can be found in all parts of American society, including the federal administration:
American Indians in politics
Deb Haaland (in blue) is a Native American from New Mexico; she is Secretary of the Interior, one of the top positions in the US Administration.
About a quarter of all Indians live on «reservations». These are large areas of land controlled by Indian nations. In many cases, Indians living on these reservations do not pay taxes to the U.S. government, nor to the states in which they are situated. Reservations have their own laws and their own administration.
However most Reservations are in poor parts of the western U.S.A., and the people who live there cannot earn a lot of money, even when they can find a job. Unemployment is a serious problem on many reservations, and on average (on reservations or off them) Indians earn 30% less money than white Americans. On reservations, poverty is a serious problem.
Here and there, on the other hand, Indian communities have started to operate profitable businesses. Many reservations now have «Indian Bingo», casinos that offer super prizes. They can offer bigger prizes than non-Indian casinos, because they do not pay state taxes! On other reservations, Indians operate factories, big supermarkets, farms, and other businesses.
Tourism and Native American culture are also important activities in some places. Indians are proud of their historic culture, and enjoy celebrating their traditions.
Today, the situation of Native Americans is slowly improving. Today’s young Indians are better educated than their ancestors, and have plenty of ideas. They are looking forward to a future that is better than their past.
Ամերիկացի հնդիկը հանդիսավոր տարազով
Ամերիկացի հնդիկ ավանդական հագուստով… հատուկ առիթի համար : Մի անգամ , մինչ եվրոպացիները 16-րդ դարում կսկսեն տեղափոխվել Հյուսիսային Ամերիկա , մայրցամաքը բնակեցված էր փոքր թվով բնիկ ցեղերով : Նրանցից ոմանք նստակյաց էին , ապրում էին հաստատված գյուղերում , բայց այս «հնդկացիների» մեծ մասը քոչվոր մարդիկ էին , որոնք ապրում էին թիփիներում կամ այլ շարժական տներում : Առաջին եվրոպացի վերաբնակիչները նրանց անվանել են «հնդիկներ» , քանի որ նրանք ունեին մուգ մաշկ , ինչպես հնդկացիները :
Թեև այս «հնդկացիները» ոչ մի կապ չունեին Հնդկաստանի հետ, այդ անունը մնաց և օգտագործվում է մինչ օրս : «Հնդիկ» բառը դեռևս օգտագործվում է բազմաթիվ պաշտոնական համատեքստերում , նույնիսկ հենց իրենք ՝ հնդիկները. բայց օգտագործվում են նաև մի քանի այլ տերմիններ , այդ թվում՝ «բնիկ ամերիկացիներ» ։
Հինգ հարյուր տարի առաջ , երբ առաջին եվրոպացիները հասան Հյուսիսային Ամերիկա , մոտ տասը միլիոն բնիկ ամերիկացիներ էին ապրում այսօրվա Մեքսիկայի սահմանից հյուսիս :
Երեք հարյուր տարվա ընթացքում նրանց բնակչությունը նվազել է մինչև կես միլիոն : Շատերը զոհվեցին մարտերում, բայց նրանց անկման ամենամեծ պատճառը հիվանդությունն էր : Եվրոպացի վերաբնակիչները Եվրոպայից իրենց հետ հիվանդություններ են բերել , որոնք մահացու են եղել ամերիկյան հնդկացիների համար ։ Ամբողջ ցեղեր անհետացան ՝ եվրոպացի վերաբնակիչներից հիվանդություններով վարակվելուց հետո ։
Քսաներորդ դարից ի վեր բնիկ ամերիկացիների բնակչությունը կրկին աճում է , և այսօր ԱՄՆ-ում կա ավելի քան երկուսուկես միլիոն բնիկ ամերիկացիներ (ճշգրիտ թիվը կախված է նրանից , թե ինչպես է սահմանվում «բնիկ ամերիկացիներ» տերմինը) : Հնդկացիներ կարելի է գտնել : Ամերիկյան հասարակության բոլոր հատվածներում , ներառյալ դաշնային վարչակազմը .
Ամերիկայի հնդկացիները քաղաքականության մեջ
Դեբ Հալենդը (կապույտ) բնիկ ամերիկացի է Նյու Մեքսիկոյից ; նա Ներքին գործերի նախարարն է , ԱՄՆ վարչակազմի բարձրագույն պաշտոններից մեկը :
Բոլոր հնդկացիների մոտ մեկ քառորդն ապրում է «ռեզերվացիաներով» : Սրանք հողատարածքներ են , որոնք վերահսկվում են հնդկական ազգերի կողմից : Շատ դեպքերում , այս արգելոցներում ապրող հնդիկները հարկեր չեն վճարում ԱՄՆ կառավարությանը , ոչ էլ այն նահանգներին, որտեղ նրանք գտնվում են : Վերապահումներն ունեն իրենց օրենքները և իրենց սեփական վարչակազմը :
Այնուամենայնիվ , ռեզերվացիաների մեծ մասը գտնվում է ԱՄՆ-ի արևմտյան աղքատ հատվածներում , և մարդիկ , ովքեր ապրում են այնտեղ , չեն կարող մեծ գումար վաստակել , նույնիսկ երբ նրանք կարող են աշխատանք գտնել : Գործազրկությունը լուրջ խնդիր է բազմաթիվ ռեզերվացիաների համար , և միջին հաշվով (վերապահումներով կամ դրանցից դուրս) հնդիկները 30%-ով ավելի քիչ գումար են վաստակում , քան սպիտակամորթ ամերիկացիները : Ինչ վերաբերում է վերապահումներին , ապա աղքատությունը լուրջ խնդիր է ։
Մյուս կողմից , արի ու տես , որ հնդկական համայնքները սկսել են շահութաբեր բիզնեսներ գործել ։ Շատ վերապահումներ այժմ ունեն «Հնդկական Բինգո» խաղատները , որոնք առաջարկում են սուպեր մրցանակներ : Նրանք կարող են ավելի մեծ մրցանակներ առաջարկել , քան ոչ հնդկական խաղատները , քանի որ պետական հարկեր չեն վճարում : Այլ վերապահումներով հնդիկները գործարկում են գործարաններ , մեծ սուպերմարկետներ , ֆերմաներ և այլ բիզնեսներ :
Որոշ վայրերում կարևոր գործունեություն է նաև զբոսաշրջությունը և բնիկ ամերիկյան մշակույթը : Հնդիկները հպարտանում են իրենց պատմական մշակույթով և հաճույքով նշում են իրենց ավանդույթները :
Այսօր բնիկ ամերիկացիների վիճակը կամաց-կամաց բարելավվում է ։ Այսօրվա երիտասարդ հնդիկները ավելի լավ կրթված են , քան իրենց նախնիները և ունեն բազմաթիվ գաղափարներ : Նրանք անհամբեր սպասում են ապագայի , որն ավելի լավն է , քան իրենց անցյալը :
WORD GUIDE
— border: frontier — սահման
— contexts; names, documents — համատեքստերը
— disease: illness, sickness — հիվանդություն
— factory: industrial building — գործարան
— inhabit: live in — բնակել
— natives: people born in a place — բնիկները
— on average: generally — միջին հաշվով
— sedentary: living in fixed homes — նստակյաց
— settler: person who comes to live in a place — վերաբնակիչ
— tribe: clan, large group of people — ցեղ
— unemployment: not having a job — գործազրկություն
Interactive — replace the words that are missing from this extract from the article.
Since the twentieth century, the Native American population has been …. again, and today there are over two and a half …. Native Americans in the U.S.A. (The exact number depends …. how the term «native Americans» is defined.) Indians can be found in all parts of American society, … the federal administration.
About a quarter or all Indians live on «reservations». These are large …of land controlled by Indian nations. In many cases, Indians … on these reservations do not pay taxes to the U.S. government, …. to the states in … they are situated. Reservations have … laws and their … administration. However most Reservations are in poor parts of the western U.S.A., and the people who live … cannot …. a lot of money, …. when they can find a job. Unemployment is a serious problem on many reservations, and on … (on reservations or … them) Indians earn 30% …money than white Americans. On reservations, … is a serious problem.
Անահիտ Մկրտչյան 